بسیاری در افغانستان بر این باورند که اگر ملا عبدالغنی برادر بین سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۸ به زندان نمیافتاد، روند صلح افغانستان خیلی زودتر به نتیجه میرسید. خیلیها هم معتقدند که پاکستان به دلیل همین رویکرد آشتیجویانه، او را به زندان انداخت تا مانع از اجرای دیدگاههای او در مورد صلح در افغانستان شود. ملا عبدالغنی برادر در حال حاضر معاون نخستوزیر امارت اسلامی طالبان در افغانستان است.
باور عمومی این بود که او احتمالا رهبری دولت خودخوانده طالبان را بر عهده خواهد گرفت اما گویا نشست سه روزه رهبر طالبان با اعضای رهبری در قندهار او را کمی عقب رانده است. گزارش موثقی از آنچه در این نشست سه روزه رخ داد در دست نیست؛ اما خبرهای درزکرده از این نشست حاکی از آن است که علاوه بر مخالفت شبکه حقانی که در گروه طالبان نفوذ زیادی دارند، پاکستانیها هم درباره رهبری ملا برادر نظر مساعدی نداشتهاند.
ملا برادر را یکی از بنیانگذاران اصلی گروه طالبان میدانند. او و ملا عمر دوستی عمیقی داشتند و گویا به دلیل همین دوستی ملا عمر به او لقب «برادر» داده است. منابعی از طالبان میگویند که این دو رابطه خویشاوندی نیز با هم داشتهاند، گویا خواهر ملا عمر همسر ملا برادر و خواهر ملا برادر هم همسر ملا عمر بوده است.
ملا برادر نیز مانند نخستوزیر طالبان از اهالی قندهار است. او به تیره پوپلزایی از قبیلههای درانی تعلق دارد، همان تیرهای که حامد کرزی نیز به آن منسوب است. او در سال ۱۹۶۸ در شهرستان دهراود استان قندهار زاده شد و از همان کودکی در مدارس دینی درس خواند؛ ولی این تحصیلات را به پایان نرساند و در زمان هجوم روسها، به جنگ علیه آنها وارد شد. در دوران جهاد، ملا برادر عضو حزب اسلامی مولوی یونس خالص بود.
او در سال ۱۹۹۴، همراه چهار نفر دیگر گروه طالبان را تاسیس کرد. بین سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ که طالبان امارت خود را بر اکثر مناطق افغانستان گسترش داد، ملا برادر نخست استاندار هرات و سپس نیمروز شد و پس از آن تا زمان سقوط طالبان، معاون وزیر دفاع بود.
با سقوط طالبان، ملا برادر به پاکستان گریخت و خیلی زود به دستور ملا عمر، رهبری شورای کویته را که شورای اصلی گروه طالبان محسوب میشد، به عهده گرفت. گفته میشود پس از آنکه حامد کرزی، رئیسجمهوری سابق افغانستان، طرح صلح با طالبان را پیریزی کرد، ملا برادر در میان طالبان نخستین کسی بود که با گفتوگوهای صلح و رسیدن به نتیجه از راه مذاکره موافق بود. گزارشها حاکی از آن است که ملا برادر با احمد ولی کرزی، برادر حامد کرزی که در سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۱ رئیس شورای استان قندهار بود، در ارتباط بوده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
همین موافقت او با روند صلح باعث شد تا پاکستان در سال ۲۰۱۰ او را در کراچی بازداشت کند و تا سال ۲۰۱۸ در زندان نگه دارد؛ در حالی که بقیه اعضای رهبری طالبان و فرماندهانشان آزادانه در شهرهای پاکستان تردد میکردند. زمانی که ملا برادر در زندان بود، پاکستانیها برای تحقیر بیشتر او، عکسهایی از او منتشر کردند که نشان میداد زنجیری به گردنش بسته شده که سر زنجیر در دست یک پاکستانی است و او را به این سو و آن سو میکشاند.
در سال ۲۰۱۸، با فشار دولت افغانستان و آمریکا، پاکستان ناگزیر ملا برادر را آزاد کرد تا رهبری مذاکرات صلح با دولت افغانستان را به عهده بگیرد. ملا برادر تنها مقام طالبان است که بارها به کشورهای گوناگون جهان سفر کرد و با مقامهای کشورهای جهان گفتوگو کرد. او در سال ۲۰۲۰ توافقی سیاسی با دولت آمریکا را امضا کرد و پس از آن، با دونالد ترامپ، رئیسجمهوری وقت آمریکا، گفتوگویی تلفنی داشت. با فرار اشرف غنی و سلطه طالبان بر کابل، او در ۱۷ اوت به کابل آمد و در این شهر با ویلیام برنز، رئیس سازمان سیآیای، دیدار کرد. گفته میشود در این دیدار پیام شخصی جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، به او انتقال داده شده است.
ملا برادر را گزینه اصلی رهبری دولت طالبان در افغانستان میدانستند اما گفته میشود که شبکه حقانی با رهبری او مخالفت کرده است. شنیدهها حاکی از آن است در شبی که تیرهای هوایی به بهانه تصرف پنجشیر در کابل شلیک میشد، میان هواداران ملا برادر و حقانیها درگیری رخ داده بود. به هر حال در ۶ سپتامبر (۱۵ شهریور)، ملا برادر به سمت معاون نخستوزیر امارت طالبان منصوب شد، اما به نظر میرسد این مقام نه ارتقاء جایگاه ملا برادر که تنزل مقام او در گروه طالبان را نشان میدهد. با وجود این، تعدادی از کارشناسان بر این باورند که در حکومت اصلی طالبان، او رهبری سیاسی دولت را به عهده خواهد گرفت اما تا آن زمان، باید مطیع اوامر ملا محمد حسن آخوند، نخستوزیر امارت اسلامی، باشد.